Otsailaren 24an urtebete bete zen tropa errusiarrek Ukrainako lurraldea inbaditu zutenetik. Urteurren triste honek gogorarazten digu intentsitate handiko edo txikiko gatazka beliko askok, hau bezala, planetan aktibo dirautela, batzuetan hamarkadetan zehar luzatuak, eta horien guztien topagunea beti dela enfrentamendu militarren izugarrikeriak pairatzen dituzten biztanleen sufrimendua. Ecologistas en Acción taldeko Ekofeminismoaren Arloak 2023ko martxoaren 8a baliatu nahi du esku-hartze armatu guztiak gaitzesteko eta bakea justiziaz defendatzeko.

Bakea ezinbesteko elementua da edozein bizimodu duin bermatzeko. Bake egoerari eustea izan behar da beti lehen helburua harreman politiko, sozial eta gizatiarretan.

Feminista eta ekologista gisa, gure logikak bakezaleak dira. Gatazka belikoa indarkeriazko konfrontazioaz, bidegabeko jabetzeaz eta suntsipenaz baliatzen da; ekofeminismoak zaintza, lankidetza, birbanaketa eta biziraupenaren eguneroko berreraikuntza defendatzen ditu. «Bizitza erdigunean jartzea» modu errazean deitzen diogun hori.

Sare militarista, armadak, azpiegiturak, gerraren teknologiak sistema patriarkala islatzen eta sostengatzen/iraunarazten duten tresnak dira, emakumeak, herriak eta lurrak menderatzea bilatzen duen jabeen ordena. Autokudeaketaren eta bizirik dagoenaren mantentze komunitarioaren aurkako tresna.

Bakea hausten denean, emakumeek ugalketa sozialaren ardura hartzen jarraitzen dute, patriarkatuak ezartzen duen bezala, baina zama hori astunagoa da gatazka garaian, gabezia handiagoko, laguntza-sareen suntsipeneko, hornidura-gabeziako eta osasun-gabeziako baldintzetan gertatzen baita.

Gerretan, emakumeen gorputzak soldaduen jabetze eta indarkeriazko lurralde bihurtzen dira. Bortxaketak, erbestea, askatasunen galera, indarkerien areagotzea gerrarekin lotuta dauden eta emakumeek lehen lerroan sufritzen dituzten praktikak dira.

Gerretan, eskakizun militarrak lehenesten dira, eta bigarren mailan uzten edo beste batzuen mende jartzen dira biztanleria zibilaren oinarrizko beharrak. Ez bakarrik gerretan -edo gure sistema beti gerran dagoela esan genezake, bizitzaren beharrak beti merkatuaren, interes ekonomikoen, boterearen menpe jartzen dituztelako-.

Gerrek giza bizitzak suntsitzen dituzte, baina animalia askoren bizitza eta ingurumen naturala ere suntsitzen dituzte. Ondasun natural urriak bereganatzea gatazka beliko askoren bihotzean dago. Planetaren gehiegizko ustiapenaren ondorioz gero eta baliabide gutxiago dagoen garaian, horien gaineko presio militarra arrisku handiagoa bihurtzen da.

Gerrek botere ekonomiko handien posizioa sendotzen dute. Sistema kapitalista botere militarraz baliatzen da, are gehiago, bere mozkin-tasak mantentzeko edo handitzeko sustatzen du.

Bake-negoziazioak, gertatzen badira, emakumeei bizkarra emanez egiten dira. Biktima gisa baino ez dira ikusten, ez ikuspegi komunitarioagoa, bizitzaren defendatzailea eta adiskidetzailea emateko gai diren eragile gisa. Bake-akordioak, iristen badira, ez dira herritar gehienen beharretara edo emakumeen bizi-baldintzak hobetzera bideratzen. Gerra amaitzean, bizirik dirauten emakumeek beren gain hartzen dituzte berreraikitze material eta sozialeko lan asko, askotan seme-alabak, bikoteak eta lagunak galdu ondoren. «Ez genuen haurrik izan», diote, «gerran hil zitezen».

Militarismoak Bestearekiko gorrotoaren eta beldurraren logika normalizatzen du, non indarkeria beharrezkotzat aurkezten den. Logika horrek arrazakeria eta diskriminazioa areagotzen ditu. Gainera, biztanleriaren kontrola eta eskubideen galera justifikatzen ditu, ustezko kanpoko mehatxu batetik babesten duen ustezko segurtasun baten alde. Lagun-etsai binomioaren arabera banatutako mundu horrek komunitate-sareak hondatzen ditu, emakume askok pertsona ahulenei eusteko ehuntzen dituztenak.

Uko egiten diogu indarrez inposatzen den ordena bat onartzeari. Ez dugu sinisten indarkeria denik desadostasunak konpontzeko bide bakarra. Ekofeministak garenez, bakezaleak/antimilitaristak gara, eta bakearen eta indarkeriarik gabeko erresistentziaren kultura eraikitzea defendatzen dugu. Badakigu une honetan ez dela erraza, baina elkarren mendeko izaki izateak bizitza guztiak babestera behartu beharko gintuzke. Ziur gaude lankidetzak eta ez lehiak azaltzen dituztela gure lorpen baliotsuenak. Horregatik dakigu bakea posible dela.

Espainiako Gobernuari, Europar Batasunari eta inplikatutako gobernu guztiei eskatzen diegu aktiboki lan egin dezatela Ukrainako gerra eta egungo gerra guztiak amaituko dituen akordio baten alde.

Mundua etxe bakarra da. Ekofeminista garen aldetik, militarismoak eta kultura belizistak dakartzaten gerra eta indarkeria guztien aurka gaude. Tratu onaren, akordioen eraikuntzaren eta errespetuaren kultura behar dugu. Herri asko, komunitate asko, emakume asko ibiltzen dira norabide horretan.

8M: Ekofeminismoa bidezko bakea lortzeko
  • Bihar Emakumeen Nazioarteko Eguna dela eta, eta Errusiak Ukraina inbaditu zuenetik urtebete igaro ondoren, Ecologistas en Acción taldeak manifestu ekofeminista eta antibelizista kaleratu du, Ukrainako gerra eta gerra guztiak amaitzeko eskatuz.
  • Erakunde ekologistak bat egiten du Espainiako Estatuan kolektibo feministek deitutako manifestazioekin, eta deialdi eta kartel propioak dituzten martxa batzuetan parte hartuko du.

Ekofeminismoa bidezko bakea lortzeko da Ecologistas en Acción taldeak 2023ko M8a ospatzeko sortu duen manifestua. Testuak militarismoa patriarkatuarekin lotzen du eta bakea edozein bizimodu duin bermatzeko beharrezko elementua dela defendatzen du.

Manifestua bizitza erdigunean jartzeko paradigmatik abiatzen da, eta zaintza, lankidetza, birbanaketa eta biziraupenaren eguneroko berreraikuntza defendatzen ditu. Halaber, patriarkatua (kapitalismoarekiko elkarreraginean) kultura militarista eta belizista islatzen eta betikotzen duen sistema dela dio. Aldi berean, gerrek, giza bizitzak suntsitzeaz gain, bizitza naturalean nola eragiten duten aztertzen du, animalien lurraldeak eta bizitza suntsituz, eta bereziki eragiten dute emakumeen bizi-baldintzetan eta gorputzetan.

Manifestu ekofeministak bakearen, tratu onaren, akordioak eraikitzearen eta errespetuaren kultura defendatzen du, bai eta emakumeek bitartekotza-, konponketa- eta baketze-prozesuetan duten aintzatespena ere.

Horregatik guztiagatik, erakunde ekologistak Europar Batasunari eta inplikatutako gobernu guztiei eskatzen die aktiboki lan egin dezatela Ukrainako gerrari eta egungo gerra guztiei amaiera emango dien akordio baten alde.

Manifestu ekofeminista kaleratzeaz gain, Ecologistas en Acción taldeak babesa adierazi die Espainiako Estatuan talde feministek deitutako mobilizazioei. Zenbait lurraldetan, hala nola Madrilen, Katalunian, País Valencià edo Galizan, erakunde ekologistak bere deialdia eta kartela duten martxa batzuetan parte hartuko du, baita beste aldarrikapen-jarduera batzuetan ere.

 

La entrada Ekofeminismoa bidezko bakea lortzeko aparece primero en Ecologistas en Acción.